
Her belgesel film kendi içerisinde değerlendirilmelidir zira her belgesel projesinin şahsına münhasır süreçleri, dinamikleri vardır. Belgesel film hangi türde olursa olsun kendi türleri içerisinde dahi şaşırtacak farklılıklarla, sürprizlerle doludur.
Bu nedenle hangi belgesel film projesi olursa olsun matbu bir çalışmaya bağlı kalmadan özgün bir eser ortaya çıkartmaya çalışmak daha verimli bir çalışmanın da ortaya çımasını sağlayacaktır.
Tüm bunların farkında olmakla birlikte "Bir belgesel filmin ortalama aşamaları nelerdir?" dendiğinde ilk akla gelenleri aşağıda sıraladık.
Etik Yaklaşımımız
Belgesel filmlerin temel amacı etik değerlere bağlı kalarak izleyiciye işlediği konu hakkında maksimum objektiviteyi sağlayarak bilgilendirici bir yapıt ortaya çıkartmaktır.
Etik değerler derken, konu hakkında abartıya kaçmadan, kapsamlı araştırma yaparak, konuyu layığıyla değerlendirmek ve çevresel etkenlerin yönlendirmesinden daha ziyade konunun kapsamlı araştırmasını yapmış, konuya vakıf kişiler olarak tam anlamıyla objektif bir eser ortaya çıkarmaktan bahsediyoruz.
Bu noktada çalışmanın objektivitesini etkileyecek çevresel etkenlerden kastımız, ortaya çıkartılan eserin daha medyatik olması adına gereksiz süslemeler, toplumun kabullenişlerine yönelik bir takım popülist tavsiyelerden bahsediyoruz.
Bizim önceliğimiz yapılan ön görüşmenin akabinde bize güvenerek gerekli çalışmayı yapmamız noktasında gerekli özgürlüğün sağlanmasıdır. Kaldı ki her aşamada çalıştığımız insanları her şekilde bilgilendirmekteyiz ve yukarıda bahsettiğimiz etik değerlere bağlı kalındığı takdirde her türlü tavsiyeye son derece değer vermekteyiz.
Yapım Aşamalarımız
Çekim hangi konuda yapılacaksa öncelikle bir ön görüşmenin akabinde belgeselin oluşması talebinde bulunan kişiler ile konunun yol haritası belirlenir. Bu aşamada net bir yol haritasının belirlenmesi belgeselin kaç bölüm olacağı, araştırılacak konuların belirlenmesi, çekim mekanlarının ortalama olarak anlaşılası gibi konular oldukça önemlidir.
Araştırma
Araştırma aşaması bir belgeselin en önemli aşamasıdır ve gerekli zamanın ayrılarak geniş bir araştırma yapılması objektif, izlendiğinde gerçekten bir şeyler verebilen bir yapıtın ortaya çıkmasında olmazsa olmazdır. Bu noktada bizden talepte bulunan kurum, kuruluş ya da kişilerden en az iki aylık bir zaman talebimiz olacaktır. Bunun dışında dar bir zamanda bir belgesel ortaya çıkartmamız çok anlamlı gelmemektedir.
Senaryo
Araştırma aşamasından sonra kaba senaryo oluşturulur. Bu senaryoya göre ne tür çekim ekipmanları kullanılacağı, nasıl bir anlatım dili sergileneceği gibi konular ortaya çıkmış olur. Kaba senaryo belgesel talebinde bulunan kurum, kuruluş ya da kişiler ile paylaşılarak ortak bir çalışma gerekiyorsa buna da bakılmalıdır.
Röportaj
Bu aşama bir belgeselin yere basar tutarlı olabilmesi için somut çekimlerdir zira izleyici belgesel konusuna muhatap kişileri canlı olarak görmek, onların dilinden belgesel konusunun değerlendirmesini duymak isteyecektir. Konulara birinci elden muhatap kişilerin belgesele dahil edilmesi belgeselin objektivitesi açısından da öneme sahiptir.
Araştırma aşamasında röportaj yapılacak kişilerin aranarak bulunması konusuna özellikle önem vermekteyiz.
İzinler
Belgeselin yayınlanmasının akabinde telif sorunları ile karşılaşmamak için çekim yapılacak mekanlar için özel izin gerekiyorsa bu izinlerin alınması gerekmektedir. Ayrıca röportaj yapılan kişilerden de yazılı izinler alınmaktadır.
“Her türlü çekim aşamasında yazılı izinle hareket etmek belgesel için verilen emeğin heba olmaması için önem taşımakta olduğu için bu konuya ayrıca hassasiyet göstermekteyiz.”
Çekim Aşaması
Yapılan tüm araştırma, röportajlar, elde edilen yazılı ve görsel doküman, basında yer alan dokümanlar da dahil olmak üzere senaryoda yer verildiği şekilde çekim aşamasına geçilir.
Çekimin zenginliği açısından çok açılı çekimlerin olması önemlidir. Dron kullanılmasından birkaç kamera ile çekime kadar her türlü çekim açısının değerlendirilmesine dikkat etmekteyiz.
Bir belgeselin bir diğer önemli unsuru da ışık ve sestir. Bu noktada gerekli en iyi ekipmanlar kullanılarak çekimler gerçekleştirilmektedir. Bazen bir çekimin gerekli ses sisteminin kullanılmaması nedeni ile heba olması ya da yanlış ışık kullanılması sonucu ortaya çıkan ışık patlamaları ya da kararmalarının olmasını istemeyiz.
Sonuç
Bir belgeseli ortaya çıkartmak her aşamada zahmetli fakat bir o kadar da keyifli bir çalışmadır. Kendi adımıza bu keyfi alarak çalışmaktan mutluyuz fakat zaman zaman olumsuzluklar ile de karşılaşıyoruz ama bunlar da güzel olan her şeyde olduğu gibi belgesel yapımlarının da tuzu biberi olmaktadır.
Her aşamanın çalıştığımız kişiler ile uyumlu olması, her kişinin fikrine değer verilmesi gerektiği temel anlayışlarımızdandır. Bu nedenle uyum içerisinde bir çalışma ortamının oluşmasını kendi adımıza her zaman sağlamaktayız.
Sağlıcakla kalın..